vipassana - ค่าน้ำนม

การตอบแทนพระคุณบิดา-มารดานั้น สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสไว้ว่า

**ดูกรภิกษุทั้งหลาย แม้บุตรจะให้แม่นั่งบ่าขวา พ่อนั่งบ่าซ้าย ให้ท่านถ่ายอุจจาระและปัสสาวะรดลงบนบ่าลูก ลูกเช็ดให้ หาอาหารมาป้อนให้ จนกระทั่งท่านตาย หรือลูกตายจากกันไป ก็ไม่สามารถทดแทนค่าน้ำนม ค่าที่ท่านได้ช่วยกันทะนุถนอมกล่อมเกลี้ยง เลี้ยงดูเรามาจนเติบโตมา ให้หมดสิ้นได้เลย
การที่จะตอบแทนบุญคุณของท่านให้ได้หมด จะต้องตอบแทนด้วยบุญที่เป็นโลกุตตระเท่านั้น

พระพุทธองค์ท่านได้ตรัสไว้อีกว่า

**ดูกรภิกษุทั้งหลาย บุตรคนใดสามารถทำให้บิดามารดาผู้ไม่มีศรัทธา ให้เป็นผู้มีศรัทธา ผู้ไม่มีศีล ให้รู้จักการถือศีล ผู้ไม่รู้จักให้ทาน ให้เป็นผู้ชอบบริจาค ผู้มีปัญญาทราม ให้เป็นผู้มีปัญญาดี

**ดูกรภิกษุทั้งหลาย บุตรคนใดทำได้อย่างนี้ บุตรคนนั้นชื่อว่าสามารถทดแทนพระคุณท่านได้จนหมดสิ้น

เมื่อพิจารณาดูแล้วจะเห็นว่า การทดแทนบุญคุณบิดา-มารดา เป็นเรื่องที่ท้าทายไม่น้อย ไม่ง่ายเกินไป และไม่ยากเกินไปจนเราทำไม่ได้
-แต่คนในปัจจุบันนี้ส่วนมากมักปล่อยปะละเลยเรื่องนี้กันมาก
-ไ่ม่ถือเอาเรื่องการตอบแทนบุญคุณพ่อแม่เป็นเรื่องใหญ่่ แต่กลับไปถือเอาเรื่องการเลี้ยงดูลูกเมียเป็นเรื่องใหญ่

มีนักปราชญ์นิรนามท่านหนึ่งกล่าวไว้ว่า

"ถ้าเพียงแต่คนเรานำเอาความรักที่มีต่อบุตรภริยา (สามี) ไปมอบให้แก่คุณพ่อ-คุณแม่บ้าง โลกนี้ก็จะน่าอยู่ไม่น้อย"

ผู้ที่ไม่กตัญญูต่อบิดา-มารดาเท่าที่ควร มีผลทำให้การทำมาหากินฝืดเคือง มีอุปสรรคมาก แม้ว่าจะมีบารมีข้ออื่นๆ มาก เช่น ปัญญา ขันติ วิริยะ เป็นต้น

การที่พ่อแม่ยอมลงทุนมีบุตรสักคน เพราะท่านเล็งเห็นว่า

               ยามมีกิจ หวังให้เจ้า เฝ้ารับใช้
    ยามป่วยไข้ หวังให้เจ้า เฝ้ารักษา
              ครั้นเมื่อยาม ล่วงลับ ดับชีวา
              หวังให้เจ้า ปิดตา เวลาตาย

"การให้ธรรมะพ่อแม่ เป็นการทดแทนพระคุณที่สูงสุด"

ลูกเอ๋ย...ยามที่พ่อแม่ของเจ้ามีอายุมากขึ้น ย่อมมีโรคภัยไข้เจ็บมาเบียดเบียน ความแข็งแรงของร่างกายที่เคยมีก็ลดลง ใจน้อย โกรธง่าย ความจำก็เสื่อม ขี้หลงขี้ลืม จิตใจก็หมดความสุขสดชื่น ถึงแม้พวกเจ้าจะคอยเอาใจใส่ดูแลใกล้ชิดสักเพียงใดก็ตาม ก็ไม่อาจช่วยให้พ่อแม่ของเจ้ามีความสุขได้เต็มที่ เพราะพวกเจ้าทุกคนต่างก็มีภาระหน้าที่ที่ต้องรับผิดชอบ เจ้าช่วยท่านให้ได้รับความสุขเพียงการให้กินอยู่หลับนอน อันเป็นความสุขทางกายเท่านั้น แต่จิตใจของท่าน หาได้ร่าเริงสดชื่นผ่องใสไม่ เจ้าจงจำไว้ว่า การให้ความสุขแก่พ่อแม่อย่างแท้จริงก็คือ การให้ธรรมะ ด้วยการสอนหลักธรรมง่ายๆให้พ่อแม่ของเจ้า พาท่านไปทำบุ_ทำทาน สอนท่านให้รู้จักการปฏิบัติบูชา สวดมนต์ ภาวนา แผ่เมตตา ธรรมะจะอยู่ในจิตใจของพ่อแม่เจ้าทุกภพทุกชาติ ถือว่าเป็นการทดแทนพระคุณที่สูงสุด เจ้าจงจำไว้นะลูกเอ๋ย....."ธรรมโอสถ".....คำสอนของสมเด็จโต ท่านได้บันทึกเอาไว้ด้วยลายมือของงท่าน อันเป็นอมตะวาจา......